CARETTA² ZAKYNTHOS – ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΠΙΠΤΟΥΣΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΙΣ ΧΕΛΩΝΕΣ ΚΑΡΕΤΤΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

H ΑΝΑΓΚΗ

Οι θαλάσσιες χελώνες διαδραματίζουν, εδώ και περισσότερα από 100 εκατομμύρια χρόνια, καθοριστικό ρόλο στα θαλάσσια οικοσυστήματα, διατηρώντας υγιή τα θαλάσσια λιβάδια, παρέχοντας σημαντικό ενδιαίτημα για τη θαλάσσια ζωή, συμβάλλοντας στη διατήρηση της ισορροπίας των θαλάσσιων τροφικών πλεγμάτων και διευκολύνοντας την ανακύκλωση των θρεπτικών συστατικών. Επιπλέον, η πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική αξία τους είναι υψηλή για τις κοινότητες, τους ενδιαφερόμενους φορείς και την τουριστική βιομηχανία. Σύμφωνα με τον Κόκκινο Κατάλογο Απειλούμενων Ειδών της IUCN, ο μεσογειακός υποπληθυσμός της Caretta caretta κατατάσσεται στην κατηγορία ειδών “Μειωμένου Ενδιαφέροντος”, με την προϋπόθεση ότι οι προσπάθειες προστασίας και διατήρησής του θα συνεχιστούν. Η Ελλάδα φιλοξενεί εντός της περιοχής του Ιονίου (Ζάκυνθος και Κυπαρισσιακός Κόλπος) περίπου το 40% των φωλιών καρέτα της Μεσογείου, ενώ η φωλεοποίηση εκτείνεται σε όλη τη χώρα, σε μικρότερη έκταση και πιο διεσπαρμένα. Οι πιο σημαντικές απειλές για τις θαλάσσιες χελώνες, που προκύπτουν από ανθρώπινες δραστηριότητες, αφορούν την αλιεία/ παρεμπίπτουσα αλιεία, την παράκτια και θαλάσσια ανάπτυξη και τον τουρισμό, τη θαλάσσια ρύπανση και την κλιματική αλλαγή. Το μέλλον των θαλάσσιων χελωνών εξαρτάται από την εφαρμογή των σημερινών αποτελεσματικών δράσεων διατήρησης.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Στόχος του προγράμματος είναι η μείωση των επιπτώσεων της παρεμπίπτουσας αλιείας και της πλαστικής ρύπανσης στις θαλάσσιες χελώνες (Caretta caretta) στην Ζάκυνθο, μέσα από δράσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης, αποκατάστασης, ευαισθητοποίησης του κοινού και εμπλοκής ενδιαφερόμενων ομάδων (αλιείς, tour operators, φοιτητές).

Οι δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος θα περιλαμβάνουν:

• Συνεργασία με τους τοπικούς αλιείς και τις αρμόδιες αρχές στην Ζάκυνθο, με απώτερο σκοπό την ενημέρωση ενεργών παράκτιων αλιέων της περιοχής σχετικά με τις βασικές απειλές και το νομικό πλαίσιο προστασίας της χελώνας καρέτα. Μέσα από εργαστήρια ανάπτυξης δεξιοτήτων, σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή του “Ελληνικού Εθνικού Δικτύου Εκβρασμού Θαλάσσιων Θηλαστικών”, οι συμμετέχοντες θα εκπαιδευτούν σε τεχνικές ασφαλούς απελευθέρωσης θαλάσσιων χελωνών. Επιπρόσθετα θα ενημερωθούν σχετικά με το ισχύον νομικό πλαίσιο προστασίας του είδους, με τη συνεισφορά εκπροσώπων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και του Εθνικού Πάρκου Ζακύνθου. Ο προσδιορισμός του ενεργού αλιευτικού στόλου και της αλιευτικής προσπάθειας, καθώς επίσης και των περιοχών με έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ αλιέων και χελωνών καρέτα στην Ζάκυνθο, θα βασιστεί σε αναλύσεις παλαιότερων αλλά και σύγχρονων δεδομένων του  MEDASSET και σε δεδομένα, προηγούμενη εμπειρία και επαφές του WWF Ελλάς.
• Εντοπισμό και καταγραφή των σημείων υψηλής συγκέντρωσης (hot spots) θαλάσσιων απορριμμάτων στην Ζάκυνθο, και καταγραφή των ποσοτήτων και του είδους τους. Επιπλέον θα υλοποιηθούν υποβρύχιες έρευνες, καθαρισμοί βυθού για την αποκατάσταση των επιβαρυμένων περιοχών και δραστηριότητες επικοινωνίας για τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου και την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και των ενδιαφερόμενων μερών.